In dit artikel helpen we je bij het kiezen van het juiste vermogen van de warmtepomp. Het kiezen van een warmtepomp voorzien van het juiste vermogen is van essentieel belang voor het veiligstellen van een optimaal rendement.
De leestijd van dit artikel is ongeveer 10 minuten.
Alles over het kiezen van de juiste warmtepomp
Wanneer je overweegt om een warmtepomp te installeren, is het essentieel om het benodigde vermogen nauwkeurig te bepalen. Dit vermogen is cruciaal voor de efficiëntie en effectiviteit van je verwarmingssysteem en om dus van de voordelen te genieten.
Het vermogen van de warmtepomp moet afgestemd zijn op de warmtebehoefte van je woning. Een te kleine warmtepomp zal je huis niet voldoende kunnen verwarmen, terwijl een te grote warmtepomp onnodig veel energie verbruikt en dus niet efficiënt is. Daarom is het belangrijk om het warmteverlies van je woning te bepalen voordat je een beslissing neemt. Ook moet je huis goed geïsoleerd zijn en geschikt voor laagtemperatuur verwarming, zoals vloer- of wandverwarming.
Een transmissie-berekening en een warmwaterbehoefte-berekening zijn de meest accurate methoden, maar er zijn ook vuistregels die je een goede indicatie kunnen geven.
Deze vuistregels zijn onder andere gebaseerd op je gasverbruik, dat je eenvoudig kunt vinden op je energierekening. Zo kun je een indicatie krijgen van welke warmtepomp het beste bij je woning past. Wordt het vermogen van de all electric warmtepomp als snel erg hoog? Kies dan voor een kleinere hybride warmtepomp voorzien van een bijbehorend lager vermogen (35-60% van de all electric warmtepomp).
Een warmtepomp is een duurzame manier om je huis te verwarmen, maar het is cruciaal dat je de juiste keuze maakt om optimaal te kunnen genieten van de voordelen. Laten we eens kijken hoe je de juiste warmtepomp kunt selecteren.
Verschillende soorten warmtepompen
Er zijn verschillende soorten warmtepompen beschikbaar, elk met hun eigen kenmerken en voordelen. De twee hoofdcategorieën zijn de hybride warmtepomp en de all electric warmtepomp.
- Hybride warmtepomp: Deze werkt samen met je bestaande cv-ketel. Het is een goede tussenstap als je huis nog niet volledig geschikt is voor een all electric systeem. De hybride pomp gebruikt de cv-ketel alleen wanneer het echt nodig is, bijvoorbeeld tijdens extreem koude dagen.
- All electric warmtepomp: Deze vervangt de cv-ketel volledig en werkt volledig op elektriciteit. Dit type is ideaal als je huis goed geïsoleerd is en je volledig van het gas af wilt.
Het belang van een nauwkeurige transmissie berekening
Een transmissie berekening is niet alleen een technische noodzaak; het is de basis voor comfortabel wonen. Door het warmteverlies van uw woning te bepalen, kunt u de juiste warmtepomp selecteren die aan uw behoeften voldoet. Hier zijn enkele stappen die u kunt verwachten bij een transmissie berekening:
- Er wordt gekeken naar de soort van de woning, dit kan o.a. zijn tussenwoning, hoekwoning, 2 onder 1 kap woning en een vrijstaande woning.
- Analyse van de isolatiewaarden (muren dak vloer en ramen) van je woning;
- Bepalen van de inhoud van de te verwarmen ruimtes;
- Berekening van het warmteverlies per ruimte;
- Overweging van de invloed van ramen, deuren en ventilatie;
- Het warmte afgiftesysteem in je huis zal worden beoordeeld;
- Analyseren van het lokale klimaat en de gemiddelde buitentemperaturen;
- Er zal rekening gehouden worden met het aantal personen in het huishouden en hun warmtebehoefte.
De transmissie van een woning, oftewel het aantal kilowatts dat nodig is om een woning te verwarmen, is een cruciale factor bij de keuze voor een warmtepomp. Voor nieuwbouwwoningen is een transmissieberekening verplicht, wat resulteert in een EPC-waarde. Deze waarde helpt bij het nauwkeurig bepalen van het benodigde vermogen van de warmtepomp voor een nieuwbouwwoning.
Bij bestaande bouw is het uiteraard ook mogelijk om een nauwkeurige transmissie berekening te laten maken. Verder kun je aan de hand van vuistregels een schatting maken van de benodigde capaciteit.
EPC Waardes bestaande woningen
De EPC waarde geeft aan hoeveel minder energie een woning gebruikt ten opzichte van een woning gebouwd in 1990.
Voor huizen die tussen 2005 en 2011 zijn gebouwd en een Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC) van 0,8 hebben, gelden de volgende algemene richtwaarden voor de benodigde warmte per vierkante meter woonoppervlakte (dit betreft enkel een indicatie):
- Vrijstaande woning: 54 Watt/m²
- Hoekwoning: 50 Watt/m²
- Tussenwoning: 43 Watt/m²
In de periode van 1 januari 2011 tot 1 januari 2015 zijn huizen met een EPC van 0,6 gebouwd. Hierbij zijn de waarden iets lager:
- Vrijstaande woning: 50 Watt/m²
- Hoekwoning: 46 Watt/m²
- Tussenwoning: 39 Watt/m²
Voor woningen die vanaf 1 januari 2015 zijn opgeleverd, met een EPC van 0.4, moet je rekening houden met extra voorzieningen zoals warmteterugwinning (WTW), zonnepanelen en warmtepompen. Deze woningen hebben maar 40% van de energie nodig in vergelijking met een woning uit 1990.
Voor woningen met een bouwjaar van voor 2005 kunnen de volgende algemene richtlijnen worden gebruikt om een schatting te maken van de benodigde warmte (hoogte 2,4 meter):
- Moderne zeer energiezuinige woning (EPC = 0,2): 40 W/m²
Hier is sprake van bijzonder goed geïsoleerde ruimtes en andere gunstige factoren zoals een oriëntatie op het zuiden en een balans ventilatiesysteem (wtw-unit). Dit betreft een passief huis. A++ klasse energie label.
Geschikt voor all electric warmtepompen. - Energiezuinige woning: 50 W/m²
Hier is sprake van zeer goed geïsoleerde ruimtes en andere gunstige factoren zoals een goede oriëntatie en een balans ventilatiesysteem. A+ klasse energie label.
Geschikt voor all electric warmtepompen. - Goed geïsoleerde woning: 60 W/m²
Hier is sprake van erg goed geïsoleerde ruimtes en andere gunstige factoren zoals een goede oriëntatie. Dit kan een woning van 20 jaar oud zijn of een grondig verbouwde en dus aanvullend geïsoleerde woning betreffen. A klasse energie label.
Geschikt voor all electric/hybride warmtepomp. - Redelijk-Goed geïsoleerde woning: 75 W/m²
Hier is sprake van goed geïsoleerde ruimtes. Dit is mogelijk een woning van 25-30 jaar of een bij renovatie redelijk-goed geïsoleerde woning zijn of een woning die nog niet zo oud is.
Geschikt voor hybride warmtepomp/all electric warmtepomp. - Redelijk (normaal) geïsoleerde woning: 90 W/m²
Hier is sprake van een gemiddeld geïsoleerde woning. Deze heeft een groter warmteverlies door o.a. ventilatie (ventilatieroosters, hr glas etc.)
Geschikt voor hybride warmtepomp. Indien mogelijk de woning voorzien van extra isolatie om het rendement van de warmtepomp te verbeteren. - Matig-Redelijk geïsoleerde woning: 110 W/m²
Hier is sprake van een redelijk geïsoleerde woning. Deze woning heeft nog deels te maken met een groot warmteverlies. Het is aan te bevelen dit warmteverlies aan te pakken, door beter te isoleren, alvorens te kiezen voor een hybride warmtepomp om een beter rendement te behalen.
Matig geïsoleerde woning: 130 W/m²
Hier is sprake van een woning met lage isolatiegraad en dus en matig geïsoleerde woning. Het is in de meeste gevallen noodzakelijk om eerst goed te isoleren alvorens te kiezen voor een hybride warmtepomp. Een goed rendement kan niet gehaald worden en er zal sprake kunnen zijn van comfort verlies. Eerst investeren in isolatie maatregelen en hierna in een duurzame technische oplossing als een hybride warmtepomp.- Slecht geïsoleerde woning 140+ W/m²
Hier is sprake van een woning voorzien van weinig tot geen isolatie en dus een slecht geïsoleerde woning waarbij het plaatsen van een hybride warmtepomp geen zin heeft. In dit geval wordt in de meeste gevallen een verbouwing aangeraden waarbij de isolatie aanzienlijk wordt verbeterd en tevens waar nodig het warmteafgiftesysteem wordt aangepakt en geschikt wordt gemaakt voor lage temperatuur verwarming.
Warmteverlies woning bepalen voor optimale efficiëntie
Naast de transmissie berekening is het bepalen van het warmteverlies van je woning essentieel. Warmteverlies kan optreden door kieren, enkel glas of onvoldoende isolatie. Door het warmteverlies te minimaliseren, zorg je ervoor dat de warmtepomp zo efficiënt mogelijk werkt. Een thermograaf kan je ondersteunen door warmtebeelden te maken van de woning en zo de verliezen in beeld te brengen, zodat je gericht aan de koude bruggen en andere tekortkomingen kunt gaan werken.
Het bepalen van warmteverlies omvat:
- Inspectie van de woning op kieren en naden.
- Controleren van de isolatiekwaliteit van de woning.
- Advies over verbeteringen om warmteverlies te verminderen.
Vuistregels voor het berekenen van het vermogen
Het correct bepalen van het vermogen van uw warmtepomp is een belangrijke stap naar een duurzame en energiezuinige woning, laat dit altijd over aan een specialist. Hieronder vindt je de vuistregels die je kunnen helpen bij het maken van een schatting, zodat je een beeld krijgt van het vermogen van de warmtepomp, dat wellicht geschikt is voor je woning:
Op basis van vierkante meters
50 watt per m² (50 W/m²):
Het kengetal per m² is in dit geval 50 voor onze situatie (Rc 7). We nemen de verwarmde woonoppervlakte van de woning (bijvoorbeeld 110 m²) en gebruiken de volgende som: 110 (m²) x 50 (W/m²) = 5500 Watt oftewel 5,5 kW.
Het maximale vermogen van de warmtepomp moet nu zijn 5,5 kW vollastvermogen voor een All Electric modulerende warmtepomp.
90 watt per m² (90 W/m²):
Het kengetal per m² is in dit geval 90 voor onze situatie (Rc 7). We nemen de verwarmde woonoppervlakte van de woning (bijvoorbeeld 110 m²) en gebruiken de volgende som: 110 (m²) x 90 (W/m²) = 9900 Watt oftewel 9,9 kW.
Het maximale vermogen van de warmtepomp moet nu zijn 9,9 kW vollastvermogen voor een All Electric modulerende warmtepomp.
In dit geval zou je kunnen kiezen voor een 10 kW all electric warmtepomp (door ons niet aanbevolen) of een 4-6 kW hybride warmtepomp (aanbevolen).
Op basis van vierkante meters en correctiefactor
60 watt per m² (60 W/m²) met correctiefactor:
Het kengetal per m² is in dit geval 60 voor onze situatie (Rc 7). We nemen de verwarmde woonoppervlakte van de woning (bijvoorbeeld 1500 m²) en gebruiken de volgende som: 150 (m²) x 60 (W/m²) = 9000 Watt oftewel 9 kW.
Het maximale vermogen van de warmtepomp voor een tussenwoning moet nu zijn: 9 kW vollastvermogen voor een All Electric modulerende warmtepomp.
In dit geval zou je kunnen kiezen voor een 10 kW all electric warmtepomp of een 4-5 kW hybride warmtepomp (aanbevolen).
Voor een hoekwoning is de rekensom dan 150 (m²) x 60 (W/m²) x 1,25 = 11.250 Watt oftewel 11,25 kW.
Het maximale vermogen van de warmtepomp moet nu zijn: 11,25 kW vollastvermogen voor een All Electric modulerende warmtepomp.
In dit geval zou je kunnen kiezen voor een 12 kW all electric warmtepomp of een 4-7 kW hybride warmtepomp (aanbevolen).
Voor een vrijstaande woning is de rekensom dan 150 (m²) x 60 (W/m²) x 1,4 = 12.600 Watt oftewel 12,6 kW.
Het maximale vermogen van de warmtepomp moet nu zijn: 12,6 kW vollastvermogen voor een All Electric modulerende warmtepomp.
In dit geval zou je kunnen kiezen voor een 12 kW all electric warmtepomp of een 4-8 kW hybride warmtepomp.
Op basis van Gasverbruik
Op basis van je huidige gasverbruik bij -10 graden Celsius:
Voor elke 1000m3 gas is 5 kW aan warmtepomp vermogen benodigd. In het geval van een gasverbruik van 2000m3 gas zou dat uitkomen op een all electric warmtepomp van 10 kW en een hybride warmtepomp van 4-6 kW. De keuze van all electric of hybride is mede afhankelijk van de beschikbare stroomaansluiting in je meterkast en het warmteverlies van je woning.
Remeha vuistregel ter indicatie
Onderstaande vuistregel op basis van je gasverbruik wordt ter indicatie door Remeha gebruikt:
- All electric warmtepomp:
- Vraag uw gas-jaarverbruik op in m³/jaar.
- Trek 100 m³ per persoon af voor warm tapwater.
- Deel het resterende gasverbruik door 200 en vermenigvuldig met 0,8.
- Kies een warmtepomp met een capaciteit aan de bovenkant voor een buitentemperatuur van -10°C.
- Hybride warmtepomp:
- Vraag uw gas-jaarverbruik op in m³/jaar.
- Trek 100 m³ per persoon af voor warm tapwater.
- Deel het resterende gasverbruik door 200 en vermenigvuldig met een vermenigvuldigingsfactor tussen 0,3 en 0,5 bij een buitentemperatuur van 0°C. Bij temperaturen onder de nul gaden zal de cv-ketel het over het algemeen genomen overnemen.
Het vermogen van de warmtepomp afstemmen op uw behoeften
Het vermogen warmtepomp berekenen is niet alleen een technische aangelegenheid, het gaat ook om het afstemmen van de capaciteit op uw persoonlijke situatie. Een te klein vermogen zal uw huis niet voldoende kunnen verwarmen, terwijl een te groot vermogen leidt tot onnodig energieverbruik, extra slijtage (pendelgedrag) en hogere kosten. Het vermogen warmtepomp bepalen is dus een stap die u niet moet overslaan.
Denk ook goed na over het gebruik van je woning. Indien je 95% van het jaar de bovenverdieping niet verwarmt of enkel nauwelijks, is het verstandig om een correctiefactor toe te passen bij het bereken van het vermogen voor een warmtepomp.
In het geval van een hybride warmtepomp:
Indien er een aantal ruimtes niet worden gebruikt kan je ervoor kiezen om deze ruimtes niet mee te nemen in de berekening van het vermogen van de geschikte warmtepomp. De cv-ketel springt bij als er meer vermogen gevraagd wordt dan de warmtepomp kan leveren als ook deze ruimtes een keertje worden verwarmd.
Anderzijds zou je ervoor kunnen kiezen in deze ruimtes de radiatoren te verwijderen en te vervangen door andere duurzame oplossingen als infrarood verwarming en airco.
In het geval van een all electric warmtepomp:
Indien er een aantal ruimtes niet of nauwelijks worden gebruikt maar het wel mogelijk moet zijn dat deze ook comfortabel verwarmd worden door de all electric variant, is het mogelijk om te kiezen voor een groter parallel geschakeld buffervat met circulatiepomp om de mismatch op te vangen.
Bijkomend voordeel is dat je het grootste deel van het jaar dan doet aan thermische energieopslag en dit ook o.a. financiële voordelen met zich mee kan brengen.
Vijf nadelen van het over dimensioneren van het vermogen van een warmtepomp
Wanneer je overweegt om een warmtepomp te installeren, is het belangrijk om de juiste afmetingen te kiezen. Overdimensionering, het kiezen van een warmtepomp met een te hoog vermogen, kan namelijk diverse nadelen hebben. Hieronder de vijf belangrijkste nadelen op een rij die je in het oog moet houden.
1. Onnodig hoge initiële kosten
Een warmtepomp met een hoger vermogen kost over het algemeen meer in aanschaf. Dit betekent dat je een grotere investering doet dan nodig zou kunnen zijn. Het is dus belangrijk om een goede berekening te maken van het benodigde vermogen voor jouw situatie, zodat je niet onnodig te veel betaalt.
2. Minder efficiënte werking
Warmtepompen zijn ontworpen om optimaal te functioneren binnen een bepaald vermogensbereik. Wanneer een warmtepomp te groot is voor de ruimte die het moet verwarmen of koelen, zal deze vaak in korte cycli draaien. Dit frequente aan- en uitschakelen is niet alleen minder efficiënt, maar kan ook leiden tot een kortere levensduur van het systeem.
3. Verhoogde slijtage
Een warmtepomp die overgedimensioneerd is, zal vaker starten en stoppen om de gewenste temperatuur te handhaven. Dit constante schakelen kan leiden tot extra slijtage van de componenten, wat uiteindelijk resulteert in meer onderhoud en mogelijk eerder vervanging van onderdelen of zelfs de hele warmtepomp.
4. Comfortproblemen
Een te krachtige warmtepomp kan leiden tot temperatuurschommelingen in de woning. Dit komt omdat de pomp snel de gewenste temperatuur bereikt en dan weer uitschakelt. Het gevolg kan zijn dat je last hebt van een oncomfortabel binnenklimaat, met plaatsen in de woning die te warm of te koud zijn.
5. Hogere energiekosten op lange termijn
Hoewel je zou denken dat een grotere warmtepomp je woning sneller op temperatuur brengt en daardoor efficiënter zou zijn, is het tegenovergestelde waar. Door de minder efficiënte werking en het frequente aan- en uitschakelen kan het energieverbruik juist toenemen. Dit zie je terug in de energierekening, waardoor je op de lange termijn meer betaalt.
Het is dus van groot belang om een goede inschatting te maken van het benodigde vermogen van je warmtepomp. Laat je hierbij adviseren door een professional, zodat je een systeem kiest dat past bij jouw specifieke situatie en je niet geconfronteerd wordt met deze nadelen. Een correct gedimensioneerde warmtepomp zorgt voor een comfortabel binnenklimaat, is energie-efficiënt en gaat langer mee.
Kies de juiste warmtepomp voor uw woning
Het selecteren van de juiste warmtepomp is een beslissing die uw comfort en energierekening voor lange tijd zal beïnvloeden. Door de bovenstaande vuistregels toe te passen, kunt u een goede inschatting maken van het benodigde vermogen.
Een gedetailleerde transmissie berekening is bij ons altijd mogelijk tegen een concurrerend tarief. Wij werken hiervoor samen met een technisch adviesbureau.
Heeft u hulp nodig bij het kiezen van de juiste warmtepomp of wilt u een meer gedetailleerde transmissie berekening? Neem dan contact op met een specialist als Bouwservice Meisen Duurzame Technische Installaties. Wij kunnen u voorzien van advies op maat, zodat u zeker weet dat u de beste keuze maakt voor uw situatie.